Sabtu, 31 Oktober 2009

BAHASA MELAYU SARAWAK

Lamak dah sik mukak Kamus Kelaka Serawak

Kita warm up dulu dengan perkataan asas dan sebutan asas.

1.Sebutan
Adapun sebutan dalam Bahasa Sarawak agak sedikit berbeza dengan ejaan dan mengikut
Slang daerah masing-masing. Kebanyakan penutur bahsa Sarawak akan bertutur mengikut
slang Orang Kuching seperti di semenanjung umpama slang KL. Maksudnya di sini ialah Bahsa Kuching menjadi "bahasa rasmi".

Lain-lain daerah akan memperdengarkan sebutan yang berbeza dan adakalanya tidak mempunyai persamaan langsung walaupun berbangsa melayu.

Penambahan 'K'.
Sarawak juga terkenal dengan perkataan yang disudahi dengan 'k'. Namun tdak semua cara sebutan 'k'adalah sama dan tidak semua
perkataan disudahi dengan 'k'.

Contohnya:

Lama=Lamak

Tiga= Tiga (Kalau huruf 'k'ditambah akan membawa maksud TIGAK=Tendang)

Bau(Daerah di Bahagian Kuching) = Bauk (sebutan yang betul)

Tangga (Stair) = Tanggak

Tengok = Tangga/ Diat

Sebutan untuk huruf 'R'juga berbeda bagi rakyat Sarawak. Lazimnya, kebanyakan penduduk
Sarawak mengalami masalah untuk menyebut konsonan 'R'.
Selalunya Sarawak akan disebut 'Seghawaq'di mana 'R' akan berbunyi 'ÁRGH'

Untuk sebutan 'K', "ïlmu qalqalah" dimanfaatkan sebaiknya.

K lembut dan K kasar(Q) membawa makna yang berbeza.

contoh sebutan:

Katak = qkataqk


2.Sama perkataan lain makna
Terdapat beberapa perkataan dalam BS memberikan maksud yang berbeza walaupun sebutan adalah sama.

Contoh:

Kena = Kenak (K lembut)

Kenak pandei kenak ya?
(Kenapa boleh kena tu?)

Tangga tanggak ya
(Tengok tangga tu)

3. Pertukaran huruf
Kebanyakan perkataan akan bertambah, berkurang atau bertukar sebutan dalam BS

Contoh:

ai = é
Pandai=Pandé

ai=i
Ramai=Rami

ing=in
Kuning=Kunin

k=t
Itik = itit
bilik = bilit
balik = bilit


Nombor/ bilangan

satu = satu
DUA = DUAK
tiga = tiga
empat = empat
LIMA = LIMAK
enam = enam
TUJUH = TUJOH
lapan = lapan
sembilan = sembilan
SEPULUH = SEPULUH

Tambah 'igek'pada setiap sebutan nombor membawa maksud bilangan.

Contoh:

sigek=(sigék)
Kamék ada sigék kéta
Saya ada sebuah kereta

duak igék - doigék - wak igék
Nya madah kasutya ada duak igék
Dia kata, dia mempunyai dua pasang kasut

--dan seterusnya--
Tetapi, 'igék'hanya digunakan untuk benda bukan hidup. Tidak boleh digunakan untuk Manusia dan Haiwan.

Perkataan asas dalam entry yang akan datang

Makseh
(Terima kasih)

Tiada ulasan: